Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, E:2025/2402 ve K:2025/4431 sayılı kararında, alkollü araç kullanan sürücülerle ilgili Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS) hükümlerini yeniden yorumladı. Karar, özellikle sigorta şirketlerinin, ödedikleri tazminatı sigortalıya rücu edip edemeyecekleri konusunda uzun zamandır süregelen farklı yorumları ortadan kaldıracak nitelikte.
“Salt Alkollü Olmak Yeterli Değil”
Yargıtay, kararında sorumluluk hukukunun temel ilkelerine dikkat çekerek şu tespiti yaptı:
“Sigorta şirketinin sigortalıya rücu edebilmesi için, kazanın münhasıran alkolün etkisinde meydana gelmiş olması gerekir. Sürücünün sadece alkollü olması yeterli değildir.”
Bu yorumla birlikte, kazanın alkol dışındaki sebeplerle (yol, hava koşulları, karşı taraf kusuru gibi) meydana gelmesi durumunda sigorta şirketinin rücu hakkı bulunmadığı açıklandı.
Kararda ayrıca, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nda 2013 yılında yapılan değişiklikle “güvenli sürüş yeteneğini kaybetme” ibaresinin kaldırılmış olmasının, sigorta hukukunda illiyet bağı (nedensellik) ilkesini ortadan kaldırmadığı vurgulandı.
Rücu Davalarında “İlliyet Bağı” Aranacak
Karara göre, sigortacı rücu hakkını kullanmak istiyorsa, alkolün kazanın oluşumuna doğrudan etkili olduğunu ispatlamalı.
Eğer kaza, alkol dışında başka faktörlerin de etkisiyle meydana geldiyse, sürücünün alkollü olması sigortacıya otomatik rücu hakkı kazandırmıyor.
Bu yaklaşım, Yargıtayın yerleşik içtihatları ile paralellik taşıyor. Kararda ayrıca, bilirkişi incelemelerinde nöroloji ve trafik uzmanlarından oluşan heyetlerle “kazanın alkol etkisiyle gerçekleşip gerçekleşmediği”nin tespit edilmesi gerektiği de belirtildi.
Karara Muhalefet Şerhi: “Sigortacı Aleyhine Haksız Durum”
Karara bir üye tarafından muhalefet şerhi düşüldü. Muhalefet görüşünde, “kazanın münhasıran alkolün etkisinde meydana gelmiş olması” şartının sigorta şirketleri açısından ispatı neredeyse imkânsız hale getirdiği, bu durumun alkollü sürücüyü koruyucu sonuçlar doğurduğu vurgulandı.
Muhalif üye, ZMSS Genel Şartları’ndaki değişikliklerin sürücüleri caydırmaya yönelik olduğunu ve “salt alkollü olma” halinin rücu için yeterli sayılması gerektiğini savundu.
Sigorta Sektörü İçin Ne Anlama Geliyor?
Bu karar, sigorta şirketlerinin alkollü sürücülere karşı açtıkları rücu davalarında ispat yükünü artırıyor.
Artık sigortacılar, sürücünün sadece belirlenen promil sınırını aştığını değil, kazanın tamamen alkol etkisiyle gerçekleştiğini de göstermek zorunda olacak.
Uzmanlar, kararın sektörde tazminat geri alma (rücu) davalarının azalmasına neden olabileceğini belirtiyor. Buna karşın, sürücülerin “kısmen alkollü olsalar da” sigorta korumasından tamamen mahrum kalmamaları yönüyle hak kayıplarını önleyici bir karar olduğu değerlendiriliyor.
İlgili karar için: https://karararama.yargitay.gov.tr/
